زمان تقریبی مطالعه: 7 دقیقه
 

حریم روابط نامحرم





حریم روابط نامحرم ، یکی از مهمترین مباحث کاربردی و اساسی در مسائل اجتماعی و خانوادگی، است که توجه به یک سری نکات، در ایجاد امنیت و آرامش اخلاقی و معنوی افراد و خانواده‌ها بسیار مهم است.


۱ - نکات ضروری روابط



نکات زیر، در ایجاد امنیت و آرامش اخلاقی و معنوی افراد و خانواده‌ها بسیار مهم است.

۱.۱ - اکتفا به حد ضرورت


اسلام زن و مرد نامحرم را از صحبت کردن با هم و برخوردهایی که لازمه رسیدگی به کارهای روزمرّه است منع نموده است البته در صورتی که بدون هیچ شائبه‌ای بوده و به مسائل دیگر آلوده نباشد.
[۱] جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، (چاپ ۴، انتشارات اسراء قم، ۱۳۷۸) ص۳۹۴.


۱.۲ - نگه داشتن حریم


حریم نگه داشتن میان زن و مرد نامحرم در متون روایی و در سیره معصومین (علیهم‌السّلام) ذکر شده است، سنّت جاری مسلمین از زمان رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) همین بوده و زنانی از شرکت در مجالس و مجامع منع نمی‌شده‌اند ولی همواره اصل «حریم» رعایت می‌شده و در مساجد و مجامع حتی در کوچه و معبر زن و مرد مختلط نبوده و درب ورودی زنان در مسجدالنبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) جدا بوده است.

۱.۳ - پرهیز از نگاه هوس‌آلود


اسلام می‌خواهد جامعه عاری از هرگونه نگاه و رفتار هوس‌آلود و سرشار از کار و فعّالیت باشد و زن و مرد فارغ از دغدغه‌های شهوانی به تحصیل و سایر کارهای زندگی برسند لذا زن و مرد از اختلاط بی‌حدّ و مرز از زیر پاگذاشتن حریم‌های عفاف و شرم و حیا باز داشته تا سلامت فرد و جامعه تامین گردد.
[۳] جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، ص۳۹۵ و مساله حجاب ۹۳.


۱.۴ - توجه به روحیات، سن و شرایط


اگر حساسیتی نسبت به صحبت نمودن و برخوردهای مستمّرِ دختر و پسر وجود داشته باشد، به روحیّات و سن و شرایط ویژه آن دو بستگی دارد، دختر و پسر پس از بلوغ سرشار از غرایز و عواطف بوده و تاثیرپذیری بسیاری دارند، در این سن حکومت و سلطه غرایز جنسی فراگیر می‌شود و بر اعمال و رفتار و‌ اندیشه‌ی جوان سایه می‌افکند. احساس نیازی که در جوانان نسبت به جنس مخالف وجود دارد باعث می‌شود که آنان هر لحظه به دنبال پاسخی برای ارضای آن و جبران کمبود روحی‌ـ‌روانی خود باشند.
در بسیاری از برخوردها، دختر و پسر هر چند به بهانه‌های گوناگون با هم آشنا می‌شوند امّا‌ اندک‌اندک براساس تسلّط طبیعی غرایز نگاه و سخن و رفتارشان رنگ و بویی دیگر گرفته و چه بسا بعد از مدتی به یکباره متوجه می‌شوند عواطف و احساسات و عفت و طهارت آنان بازیچه هوس شده است.
اسلام به نیاز طبیعی زن و مرد توجه کرده و ازدواج را بهترین پاسخ برای نیازهای جسمی و روانی قرار داده است.
اسلام خواهان آن است‌که هرگونه ارتباط تحت ضابطه و در کادر رسمی آن باشد در سایه ازدواج از هرج و مرج جنسی و بی‌بند‌و‌باری‌ـ که امروزه جوامع غربی شاهد آن است‌ـ جلوگیری شده و به نیاز طبیعی نیز پاسخ داده شود. اشباع غرایز و سرکوب نکردن آن یک مطلب است و آزادی و رفع مقررات و موازین اخلاقی مطلب دیگری است.
[۴] مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، انتشارات صدرا، قم بی‌تا) ص۶۹.
اسلام اصرار فراوانی دارد که مسائل جنسی منحصر در خانه و محیط خصوصی باشد و افراد با خروج از خانه دغدغه‌ای جز فعالیت و تلاش از کار و تحصیل نداشته باشند و محیط اجتماع عاری از هر نوع کامیابی جنسی باشد، فلسفه تحریم نظر بازی و تمتعات جنسی غیر قانونی و حرمت خودآرایی برای بیگانه از اینجا نشات می‌گیرد.

۱.۵ - احتیاط در مسائل جنسی


در داستان حضرت یوسف (علیه‌السّلام) در قرآن به خوبی در می‌یابیم انسان در زمینه مسائل جنسی در خطر است و اگر رعایت جوانب احتیاط را نکرده و به خدا پناه نبرد طعمه شیطان می‌گردد. در قرآن می‌خوانیم «آن زن قصد یوسف نمود و یوسف نیز اگر برهان پروردگار را نمی‌دید قصد وی نمود» آیه می‌گوید ایمان حضرت یوسف سبب نجات او شد و در غیر این صورت به طور طبیعی او نیز در این راه به خطا می‌رفت پس برخورد میان زن مرد از لغزش‌گاه او می‌باشد و در داستان حضرت موسی و دختران شعیب می‌خوانیم هنگامی که دختر از طرف پدرش (شعیب) موسی را دعوت نمود حضرت موسی (علیه‌السّلام) گفت: «من جلو می‌روم و تو پشت سر من راه بیا من از قومی هستم که پشت زنان نگاه نمی‌کنیم».

۱.۶ - توجه به سیره معصومین


در حدیثی آمده حضرت علی (علیه‌السّلام) کراهت داشت تا به زنان جوان آغاز به سلام کند، و پیرامون حکمت آن فرمود: «ترس از آن دارم که تحت تاثیر صدای او واقع شوم و ضرر آن از ثوابی که از سلام می‌برم بیشتر شود».
[۱۱] ری‌شهری، محمد، میزان‌الحمة، (چاپ اول، دفتر تبلیغات اسلامی قم، ۱۳۶۲) ج۴، ص۵۴۰.


۱.۷ - پرهیز از شوخی با نامحرم


در حدیثی پیرامون شوخی و مزه‌پرانی زن و مرد نامحرم آمده است: «ابوبصیر می‌گوید: به زنی درس روخوانی قرآن می‌دادم. روزی کمی با او شوخی کردم؛ وقتی خدمت امام باقر (علیه‌السّلام) رسیدم به من فرمود: چه چیزی به زن گفتی. رنگم پرید و خجالت کشیدم. بعد فرمود: دیگر به طرف آن زن نرو و درس نده».
همچنین احادیثی درباره عذاب کسانی آمده که با زنان نامحرم شوخی و خوش طبعی می‌کنند.
با توجه به آیات و احادیث فوق به خوبی حکم اختلاط و همدوشی‌ها و روابط بی‌حدّ و مرزی که متاسفانه دارد در سطح جامعه رواج پیدا می‌کند و حتی به اسم روشنفکری به آن دامن زده می‌شود مشخص می‌شود که برخلاف نص صریح معارف اسلامی و آموزه‌های دینی است.

۲ - ثمرات قرار دادن حریم



ثمرات قرار دادن حریم در روابط زن و مرد عبارتند از:
۱. جلوگیری از آشفتگی ذهنی.
۲. کنترل غرایز جنسی.
۳. پرهیز از قرار گرفتن در موضع تهمت.
۴. آرامش روانی.
۵. تحکیم نظام خانواده و وفاداری به همسر.
۶. انجام سالم فعالیت‌های اجتماعی.
۷. کاهش جرائم اخلاقی همچون سقط جنین، هم‌جنس بازی و..
۸. پیشگیری از ناکامی و شکست در زندگی.
۹. موفقیت تحصیلی و شغلی.
۱۰. اجرای فرامین الهی و کسب رضایت خداوند (خداوند متعال در قرآن کریم ضمن بیان دقیق حریم‌های لازم در روابط بین زن و مرد، از دوستی زن و مرد در خارج از چارچوب الهی نهی فرموده است).

۳ - پانویس


 
۱. جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، (چاپ ۴، انتشارات اسراء قم، ۱۳۷۸) ص۳۹۴.
۲. شهید مطهری، مرتضی، مسئله حجاب (چاپ ۴۲، انتشارات صدرا، قم ۱۳۶۴) ص۲۴۱.    
۳. جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، ص۳۹۵ و مساله حجاب ۹۳.
۴. مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، انتشارات صدرا، قم بی‌تا) ص۶۹.
۵. نور/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    
۷. یوسف/سوره۱۲، آیه۲۴.    
۸. قصص/سوره۲۸، آیه۲۳.    
۹. قصص/سوره۲۸، آیه۲۵.    
۱۰. علامه طباطبایی، ‌ محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، (چاپ دوم، دارالکتب الاسلامیه، قم ۱۳۹۳ ه‌) ج۱۶، ص۳۸.    
۱۱. ری‌شهری، محمد، میزان‌الحمة، (چاپ اول، دفتر تبلیغات اسلامی قم، ۱۳۶۲) ج۴، ص۵۴۰.
۱۲. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه (چاپ ۶، دارالکتب اسلامیه، تهران ۱۴۰۳ ه‌) ج۱۴، ص۱۴۴، ب ۱۰۶، مقدمات نکاح، حدیث ۵.    
۱۳. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه (چاپ ۶، دارالکتب اسلامیه، تهران ۱۴۰۳ ه‌) ج۱۴، ص۱۴۳، ب ۱۰۶، مقدمات نکاح    


۴ - منبع


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حریم روابط نامحرم»، تاریخ بازیابی۹۵/۹/۸.    
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حریم روابط نامحرم»، تاریخ بازیابی۹۵/۹/۸.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.